1. Bê tông nhựa đường là gì? (Bê tông alphalt là gì?)

Bê tông nhựa đường là một loại loại kết cấu phủ bề mặt đường có một hoặc một số lớp phủ bề mặt làm bằng hỗn hợp bê tông nhựa đường (alphalt) nóng hoặc nguội (theo TCVN 8819: 2011)

Hỗn hợp bê tông nhựa đường nóng hoặc nguội có thể có cỡ hạt danh định khác nhau, độ rỗng dư khác nhau và sử dụng các loại gốc nhựa đường khác nhau (bao gồm cả nhựa đường polime theo 22 TCN 319 - 04 và nhựa đường có thêm các phụ gia cải thiện khác nhau).

2. Bảo trì bê tông nhựa đường là gì?

Bảo trì bê tông nhựa đường  là thuật ngữ chung chỉ tất cả các công việc từ bảo dưỡng thường xuyên đến sửa chữa định kỳ (sửa chữa vừa, sửa chữa lớn), sửa chữa đột xuất cần được thực hiện trong quá trình khai thác bề mặt cảu bê tông nhựa đường.

3. Các hoạt động bảo trì sửa chữa bê tông nhựa đường:

Bảo dưỡng thường xuyên

Là các hoạt động theo dõi, chăm sóc, sửa chữa những hư hỏng nhỏ, được tiến hành thường xuyên để duy trì công trình đường bộ ở trạng thái khai thác sử dụng bình thường và hạn chế việc các hư hỏng nhỏ phát triển thành các hư hỏng lớn.

• Sửa chữa vừa

Là các công việc sửa chữa định kỳ các hư hỏng thường xảy ra (tất yếu xảy ra) do tác động của xe cộ và môi trường đối với một hạng mục, một đoạn hoặc một bộ phận công trình đường trong quá trình khai thác nhằm khôi phục lại tình trạng kỹ thuật ban đầu các hạng mục, một đoạn hoặc bộ phận công trình đó.

Đối với mặt đường bê tông nhựa, nội dung công việc sửa chữa vừa thường là định kỳ làm lại lớp hao mòn, tạo phẳng, tạo nhám một đoạn hoặc cho cả tuyến đường.

• Sửa chữa lớn

Cũng là một công việc sửa chữa định kỳ các hư hỏng nặng nhằm khôi phục đầy đủ, toàn diện, các tiêu chuẩn kỹ thuật và công năng ban đầu của công trình đường.

Đối với mặt đường bê tông nhựa, nội dung công việc sửa chữa lớn thông thường là sửa chữa, gia cố các chỗ nền, móng bị hư hại và cày xới, làm lại toàn bộ một vải lớp bê tông nhựa trên một đoạn hoặc trên cả tuyến đường.

• Sửa chữa đột xuất

Là công việc sửa chữa phải tiến hành ngay để khắc phục các hư hỏng trên đường do những nguyên nhân bất thường gây ra (thiên tai, biến đổi khí hậu hoặc các nguyên nhân khác) ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng khai thác đường.

Cải tạo, tăng cường bề mặt của bê tông nhựa đường

Là công việc nâng cao toàn diện các chỉ tiêu kỹ thuật và công năng hiện có của bề mặt bê tông nhựa đường đang khai thác để đáp ứng quy mô giao thông tăng cao.

4. Các các nguyên nhân gây ra hư hỏng và tổn hại bề mặt bê tông nhựa đường:

• Tốc độ khai thác

Là cường độ sử dụng cho phép áp lên bề mặt bê tông nhựa đường. Ngoài ra còn phụ thuộc vào tình trạng thực tế của bề mặt địa chất thi công bê tông nhựa đường, điều kiện khí hậu, thời tiết.

• Lún vệt bánh xe

Có 2 dạng hư hỏng lún vệt bánh xe có thể xảy ra trong quá trình khai thác bề mặt bê tông nhựa đường.

• Lún vệt bánh xe dạng kết cấu

Nền đất và vật liệu các lớp áo đường đều có tính đàn hồi - dẻo - nhớt. Do vậy dưới tác dụng trùng phục của tải trọng xe chạy, trong bản thân nền đất và các lớp vật liệu áo đường (bao gồm cả các lớp bê tông nhựa) đều xảy ra quá trình tích lũy biến dạng dư. Tổng hợp tích lũy biến dạng dư của nền đất và các lớp kết cấu sẽ tạo ra lún vệt bánh xe dạng kết cấu trên mặt đường bê tông nhựa.

• Lún vệt bánh xe dạng đẩy trồi

Dạng hư hỏng này xảy ra khi cường độ chống cắt trượt của các lớp mặt bê tông nhựa không đủ so với ứng suất cắt trượt do tải trọng bánh xe chạy trên đường gây ra trong các lớp đó (đặc biệt là với lớp mặt bê tông nhựa trên cùng). Dạng hư hỏng này thường xảy ra trong mùa hè (nhiệt độ mặt đường bê tông nhựa tăng cao khiến cho cường độ chống cắt trượt giảm đi rõ rệt) dưới tải trọng các xe nặng (gây ra ứng suất cắt trượt trong các lớp bê tông nhựa lớn) nhất là ở các đoạn đường thiết kế thành phần hỗn hợp bê tông nhựa không thích hợp (lực dính c và góc ma sát j của bê tông nhựa thấp) và chất lượng sản xuất và thi công bê tông nhựa kém (xem thêm ở Quyết định 858/QĐ-BGTVT ngày 26/3/2014 của Bộ GTVT).

Hư hỏng dạng này có thể xảy ra ngay trong tuần đầu, tháng đầu, mùa nóng đầu tiên sau khi đưa đường vào khai thác nếu mặt đường bê tông nhựa hội đủ các yếu tố bất lợi trên.

Do vậy, khi xảy ra hư hỏng lún vệt bánh xe dạng đẩy trồi thì tiến hành sửa chữa ngay vì lúc đó năng lực thông hành của đường giảm thấp đáng kể và nguy cơ mất an toàn giao thông cao (nhất là trong điều kiện giao thông hỗn hợp trên các quốc lộ).

CÔNG TY TNHH KINH DOANH NAM PHÁT CHUYÊN NHẬN:

• Thi công bê tông nhựa đường
• Thi công bê tông alphalt
• Thi công bê tông nhựa đường nóng
• Thi công bê tông nhựa đường nguội